Onderzoek: kleine ondernemer én medewerkers dupe van koopzondag

CHE-onderzoek naar economisch aspect van de koopzondag

In opdracht van de SGP te Ede heeft de Christelijke Hogeschool Ede (CHE) een onderzoek gedaan naar de effecten van invoering van de koopzondag. Inmiddels zijn er heel wat onderzoeken naar de effecten van koopzondagen uitgevoerd. Door de CHE zijn zes recente rapporten over daadwerkelijke effecten bestudeerd, namelijk over Goes, Breda, Amsterdam, Utrecht, Leeuwarden en Haarlem. Hoofdconclusie is dat de grote winkels profiteren van een koopzondag, maar dat kleinere ondernemers duidelijk de dupe zijn. Na bestudering ontstond er een logisch en samenhangend beeld. Dat beeld laat zich doeltreffend in vier punten tekenen (zie de link onderaan voor het volledige rapport):

1. De effecten op de omzet door de koopzondagen zijn wisselend maar al met al ontstaat het volgende beeld:
   • Grote winkelketens lijken meer te profiteren van een ruime zondagsopenstelling. Concrete cijfers over omzetstijging vermelden de onderzoeken echter niet of nauwelijks.
   • Veel kleine (buurt)winkels hebben nauwelijks tot geen omzetstijging, wel hogere loonkosten en meer ‘gedoe’ met personeel.
   • De horeca profiteert van de koopzondagen.
2. De helft van het aantal ondernemers is (erg) terughoudend m.b.t. het aantal koopzondagen.
3. Winkelmedewerkers voelen zich in de besluitvorming over de koopzondag niet gehoord en serieus genomen en willen niet of slechts mondjesmaat op zondag werken.
4. Winkelondernemers bepalen graag zelf wanneer ze open zijn, maar voelen zich vaak gedwongen om open te zijn door de concurrenten.

Enkele opvallende uitkomsten zijn verder:

- 38% van de winkeliers geeft aan dat de winst is gedaald, tegenover 14% die een winststijging ziet (Breda).
- Zaterdag blijft de belangrijkste dag, gelet op de omzet (Amsterdam).
- Van het publiek is 61% voorstander van 52 koopzondagen, bij de ondernemers is 52% tegenstander (Utrecht).
- 71% van de winkelmedewerkers gelooft niet dat zondagsopenstelling goed is voor de winkels
- 31% wordt (soms) verplicht om op zondag te werken (Haarlem).
- 88% van de ondernemers meldt geen meetbare omzetstijging. Van de ondernemers wil daarom maar liefst 49% geen koopzondagen meer.
- Vooral voor discounters, textielsupers en speciaalzaken blijken de koopzondag minder gunstig uit te vallen (Leeuwarden).

Op basis hiervan constateren wij als SGP-fractie dat de verwachtingen van de koopzondagen in de praktijk tegenvalt en door de extra personeelskosten in veel gevallen niet leidt tot extra winst. Zeker in een situatie als Goes, die het meest vergelijkbaar lijkt met Ede, vallen de resultaten tegen. Dit geeft wel aan dat de koopzondag vanuit economisch perspectief zelfs slecht kan zijn voor een mooi en divers winkelcentrum.

Gerrit Jansen, fractievolger

DOWNLOAD HIER HET VOLLEDIGE ONDERZOEKSRAPPORT